İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI: ŞANTİYELERDE  MESLEKTAŞLARIMIZA YÖNELİK ŞİDDET SON BULSUN!

Son dönemde şantiyelerde mühendisleri hedef alan saldırılardaki artışa dikkat çeken İnşaat Mühendisleri Odası, şantiyelerdeki şiddete karşı ilgili kurum ve kuruluşları gerekli tedbirleri alması konusunda çağrıda bulundu.  

İnşa edilen binaları proje ve temel atma aşamasından başlayarak, son aşamaya kadar denetleyen yapı denetçilerine son dönemde şiddet ve baskı arttı.

İnşaat Mühendisleri Odası(İMO), şantiyelerde görevini yerine getirmek isteyen mühendislere yönelik uygulanan şiddete karşı Türkiye genelinde eş zamanlı basın açıklaması düzenledi.

Tekirdağ’da İnşaat  Mühendisleri Odası Şube Başkanı Cafer Çetin tarafından yapılan açıklamada, şantiyelerde denetim ve yönetim görevini yürüten mühendislerin kamu görevlisi niteliğinde sayılması gerektiğini belirterek, “Can güvenlikleri de bizzat kamu gücünün sorumluluğunda olmalıdır” dedi.

6 Şubat 2023 yılında yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremin yapı üretim ve denetimi sorunlarını bir kez daha gün yüzüne çıkardığını ifade eden Cafer Çetin,  yapı denetim sisteminin öneminden söz ederek, Bu deprem ile yapılarımızın güvenliğinin sağlanması için etkin bir yapı denetim sisteminin kurulmasının, yapı üretim sürecinin her evresinin bağımsız bir şekilde denetlenmesinin zorunluluğu, kamuoyunca daha iyi anlaşılmıştır” diye konuştu.

‘YAPI DENETİM HİZMETİ SERBEST PİYASANIN REKABETÇİ KOŞULLARINA TERK EDİLDİ’

Buna karşın, yapı denetim sisteminin hem mevzuattan hem de uygulamadan kaynaklı sorunlarının olduğu gibi durduğuna dikkat çeken Çetin, “ 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunu’nun öngördüğü sistem, denetim hizmetinin ‘kamusal’ niteliğini görmezden gelmekte, denetim hizmetini ticari bir hizmet olarak kurgulamaktadır. Halkın can ve mal güvenliğini yakından ilgilendiren yapı denetim hizmeti serbest piyasanın rekabetçi koşullarına terk edilmektedir” vurgusunu yaptı.

“SÖZLÜ VE FİZİKİ ŞİDDET OLAYLARI TIRMANIŞA GEÇMİŞTİR”

Yapı denetim sisteminde 1 Ocak 2019 tarihinde yapılan değişiklik ile “e- dağıtım” sistemine geçildiği ve hangi yapıda, hangi yapı denetim kuruluşunun görev alacağının elektronik ortamda bakanlık tarafından belirleneceği bir değişiklik yapıldığını hatırlatan Çetin, şunları söyledi:

“Bu değişiklikle, yapı denetim kuruluşunun müteahhit ile olan ilişkisinin kesilmesi amaçlanmıştır. Düzenleme ile birlikte denetim faaliyetinin müteahhitle parasal ilişkisinin kesilmesi, denetimlerin daha da artmasına önayak olan olumlu bir gelişme sağlamıştır. Yapılan düzenleme, denetimin bağımsızlaştırılarak yapı kalitesinin artırılmasını amaçlamış olsa da yeni sorunları da beraberinde getirmiştir. Yapı denetiminin kamusal bir hizmet olduğu, bu hizmeti veren meslektaşlarımızın da kamu hizmeti verdiği gerçeğinden hareketle meslektaşlarımızı koruyan yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği açıktır. Özellikle bu düzenlemeden sonra şantiye sahalarında yapı denetimi görevini icra eden mühendislere yönelik sözlü ve fiziki şiddet olayları tırmanışa geçmiştir. Bu saldırılar, kimi zaman işçilik hatalarının görmezden gelinmesini isteyen işçiler, kimi zaman proje dışı imalatlarla rant elde etmek isteyen müteahhitler tarafından gerçekleştirilmektedir. Görmezden gelinmesi istenilen bu uygulamalar sebebiyle meslektaşlarımız sorumluluk altına alınmakta vatandaşlar ise deprem sonrası göçük altında kalmaktadır. Bu sebeple meslektaşlarımızın yasal bir çerçeve ile koruma altına alınması zaruridir.”

Şantiyede yaşanan şiddet olaylarını aktaran Çetin, 1 Mart 2023 tarihinde, Uşak’ta  yapı denetim mühendisinin numune almasından sonra, gözü önünde betona su katıldığını, buna itiraz eden meslektaşının, inşaatın kalıp ustaları  tarafından şiddete uğradığını söyledi.

Çetin, “Yine Uşak’ta  yapımı süren inşaatı denetime giden iki meslektaşımız, beton dökümü sırasında betonun viblatörle sıkıştırılmasını isteyince bir inşaat ustası tarafından keserle saldırıya uğramıştır.

1 Şubat 2024 tarihide, Adana’da ilgili eksikliklerin giderilmesini isteyen yapı denetimi görevlisi meslektaşımız, müteahhit ve yakını tarafından silahlı saldırıya uğramıştır.

2 Şubat 2024 tarihinde , Tekirdağ Süleymanpaşa İlçesinde ilgili eksiklikleri daha önce tespit edilmiş olan şantiyeye kontrol için giden yapı denetim görevlisi meslektaşımız müteahhit tarafından darp edilmiştir.

23 Mart 2024 tarihinde, Denizli’de bir inşaatta temel betonu dökümü aşamasında projenin müteahhidi yapı  denetimi çalışanı meslektaşımıza sözlü ve fiziki saldırıda bulunmuştur” dedi.

“DENETİM GÖREVİ YÜRÜTEN MESLEKTAŞLARIMIZ KAMU GÖREVLİSİ SAYILMALI”

“Meslektaşlarımızın görevlerini doğru ve sağlıklı bir şekilde yerine getirmesinin engellenmesi ve şantiyelerde şiddete uğramasına karşı önlem alınmaması kabul edilemez” diyen Çetin, son olarak şu sözleri söyledi:

“Deprem gerçeğiyle karşı karşıya bulunan ülkemizde yapı üretimi ve denetimi süreçleri toplumun can ve mal güvenliğini yakından ilgilendiren süreçlerdir. Dolayısıyla meslektaşlarımızın şantiye sahalarında verdiği hizmet de kamusal niteliktedir. Bu yanıyla meslektaşlarımıza yönelik şiddet, kamu güvenliğini ve sağlığını tehdit etmektedir. Şantiyelerde denetim ve yönetim görevini yürüten meslektaşlarımız kamu görevlisi niteliğinde sayılmalı, can güvenliklerinin sağlanması da bizzat kamu gücünün sorumluluğunda olmalıdır. Önemle vurgulamak isteriz ki, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı başta olmak üzere şantiyelerdeki şiddete karşı, ilgili kurum ve kuruluşlar gerekli tedbirleri almalı, meslektaşlarımıza yönelik şiddet son bulmalıdır.”