“Sarı cücelik” hastalığının önlenmesiyle tahıllarda kalite ve verim arttı

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Havva İlbağı, zamanında ekim ve uygun çeşit seçimi yapılarak tahıllarda görülen “sarı cücelik” hastalığının önüne geçilebileceğini söyledi.
İlbağı, AA muhabirine, tahıllarda görülen “sarı cücelik” hastalığının verim ve kalite kaybına neden olduğunu belirtti.
Bu hastalığın bitkinin sararmaya başlamasıyla kendini gösterdiğini anlatan İlbağı, “Hastalık nedeniyle bitki cüce oluyor. Bu hastalık bazı bölgelerde ve bazı çeşitlerde yüzde 80 kayıplara neden oluyor. Yüzde 40 oranında da kalite kaybı yaşanıyor.” dedi.
İlbağı, “sarı cücelik” hastalığıyla ilgili bir çalışma yaptığını aktaran, şöyle devam etti:
“1999’da küresel ısınmanın etkisini göstermeye başladığı yıllarda hastalığa duyarlı çeşitlerde epidemi (salgın) oluşturan hastalıkların olduğunu tespit ettim. Bu hastalık yıldan yıla devam etti. Sarı cüceliğe çözüm bulmak için hazırladığım projeyi, 2010 yılında Tekirdağ Valiliğine sundum. Valilik tarafından desteklenen proje ile sarı cücelik hastalığına yönelik mücadele yollarını saptamak üzere 3 yıllık bir proje çalışması gerçekleştirdik. Tekirdağ’da çiftçilerimiz deneme yapmamız için tarlalarını tahsis ettiler. Tekirdağ’dan farklı yerlerde, farklı tohum çeşitleriyle denemeler yapıldı.”
İlbağı, yaptığı çalışma sonucu tahıllarda ekim tarihi ve tohum çeşidinin çok önemli olduğunu belirlediklerini dile getirdi.
Trakya için gelenekselleşmiş ekim tarihinin ekim değil, kasım ayı olması gerektiğini vurgulayan İlbağı, şunları kaydetti:
“Bu tarihinde 10-30 Kasım arası olması gerektiği saptandı. Bu konuda çeşit tercihi de çok önemli. Her bölgeye adapte olmuş çeşitler kullanılması şart. Hastalıkla mücadele de adapte olmuş çeşitlerin kullanılması çok önemli. Yaptığımız çalışmayla ekim tarihi ve çeşidin önemini deneyerek gördük. 2010 yılında buğday verimi dekara 300-350 kilogramdı. Sarı cücelik hastalığına yönelik mücadelenin Trakya çiftçisi tarafından benimsenmesi ve uygulanması sonucunda buğdayda bu yıllarda dekara verim 500-600 kilogram seviyesine çıktı.”
Trakya Tohumcular Derneği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Toruk da yapılan çalışmanın üreticiler için çok yararlı olduğunu ifade ederek, “Sarı cücelik Trakya’da yıllardır çiftçilerimizin yaşadığı bir sorundu. Üniversiteden hocamızın yaptığı bu çalışmayla üreticilerimiz ürünlerinde verim ve kalite kaybı yaşamıyor artık. Herkes doğru zamanda, doğru çeşitlerle ekim yapıyor. Verim de kalite de arttı.” dedi. (AA)