TRAKYA SU ÇALIŞTAYI’NDA VAHİM TABLO GÖZLER ÖNÜNE SERİLDİ: TEKİRDAĞ 30 BÜYÜKŞEHİR ARASINDA SONUNCU

>>Türkiye  su zengini bir ülke değildir.  Trakya ve Tekirdağ’da ise durum daha da vahim! Trakya’da 150-250 metreküp kişi başı yıllık su tüketiliyor. Bu veriler,  Trakya’nın kesin kıtlık yaşayan bir bölge olduğunu gösteriyor.

>> Tekirdağ’da ciddi bir su krizi yaşıyoruz. Kaynakların yüzde 88.4’ünü yer altı sularından yüzde 11.6’sını ancak yüzey sularından karşılayan bir iliz. Verimlilik bakımından yeraltı suyu kullanımı açısından 30 Büyükşehir içerisinde sonuncu sıradayız.

>>Yüzey suları  hemen hızlı bir şekilde hayata geçirilmeli. İnecik-1, İnecik-2,Dedecik ve Ayvacık barajlarının yapımı devam ediyor, Köprüköy, Kızılağaç ve Balaban barajları için de fizibilite raporu çalışmaları devam ediyor. Arıtma tesislerinin yapılması için İller Bankasına yaklaşık 10 milyar TL tutarında bir kredi başvurusu yapıldı.

Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafından “Trakya Su Çalıştayı” düzenlendi. Tekirdağ Valisi Recep Soytürk’ün yanı sıra 11 ilçenin belediye başkanları, Kırklareli ve Edirne Belediye Başkanları , İSKİ temsilcileri, alanında uzman akademisyenler katıldı.

Tekirdağ’da da sürdürülebilir bir çevre hedefi doğrultusunda gerçekleştirilen çalıştayda, iklim değişikliğinin su kaynaklarına etkileri, Tekirdağ’ın tarımsal sulamadaki sorunları, atık su geri kazanımının geliştirilmesi ve su kaynaklarının verimli kullanımının sağlanmasına yönelik çalışmalar masaya yatırıldı.  Çalıştay, yalnızca su kıtlığı ve verimliliği konularını değil, altyapı iyileştirme çalışmaları ve uzun vadeli su yönetimi stratejilerini de kapsadı.

BAŞKAN YÜCEER: TÜRKİYE SU STRESİ OLAN 17 ÜLKEDEN BİRİ

Çalıştay’da konuşma yapan Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Candan Yüceer, su sorununun sadece yerel ve bölgesel değil ulusal bir mesele olduğunu belirterek sözlerine başladı. Bilim insanlarının, önlem alınmadığı takdirde çölleşme yaşanacağı konusunda uyarıda bulunduğunu aktaran Yüceer, Türkiye’nin su stresi olan 17 ülkeden biri olduğunu söyledi. Su stresinin, su kaynaklarının talepleri artık karşılayamaması anlamına geldiğini ifade eden Yüceer,” Dünya su içinde yüzüyor gibi bir algımız var, ancak yüzdüğümüz bu suyun yüzde 98’si tuzlu su. Bizim kullanabildiğimiz tatlı su ise sadece yüzde 2’lik bir oranda. Bunun da buzulların çıkarınca yüzde 1’i kullanabileceğimiz su oluyor” dedi.

‘TRAKYA VAHİM BİR DURUMDA’

Türkiye’nin su zengini bir ülke olmadığının altını çizen Yüceer, Trakya ve Tekirdağ’da ise durumun daha da vahimleştiğini söyledi. Yüceer,  “Su zengini bir ülkenin olma kriteri ortalama kişi başı yıllık su miktarı tüketimi 8-10 bin metreküp su olmasıdır. Türkiye’de ise kişi başı su miktarı 1.400-1500 metreküp civarında. Trakya’da ise daha da vahim, 150-250 metreküp kişi başı yıllık tüketim. Trakya kesin kıtlık yaşayan bir bölge. Bu veriler bize şunu gösteriyor; Sanıyoruz ki hiç tükenmeyecek, eksilmeyecek bir kaynak. Bu veriler bunun tam tersini söylüyor. Su kaynakları sınırda ve tükenmek üzere” diye konuştu.

‘BÖLGEDE TOPLAM SU AKIŞININ SADECE YÜZDE 4’ÜNÜ ALABİLİYORUZ’

Tekirdağ ve Trakya’nın  kaynağı az ama tüketimi fazla olan bir şehir ve bölge olduğuna dikkat çeken Yüceer,  “Marmara Bölgesi, Türkiye nüfusunun yüzde 35’ini oluşturuyor. Endüstrinin yaklaşık yüzde 60’ı yine bu bölgede  bulunuyor. Tekirdağ  topraklarının ise yüzde 66’sı tarım toprağı olan aynı zamanda sanayisi güçlü bir il.

Ama bölgedeki havzalara baktığımızda maalesef toplam su akışının sadece yüzde 4’ünü alabiliyoruz. Türkiye’de su tüketiminin yüzde 77’ si tarımsal sulamanın,  yüzde 12’si kentsel su kullanımı, yüzde 11’i de endüstriyel olduğunu görüyoruz. İklim krizi, hızlı nüfus artışı, göç, amaç dışı tarım arazilerinin kullanılması, çarpık kentleşme endüstri, tarım da aşırı ilaçlama ve  gübre kullanımı, vahşi sulama çevre kirliliği, bireysel su israfı derken su kaynaklarımız tehdit altında.

Türkiye’de sanayinin yüzde 60’ı Marmara bölgesinde bu bunun da yüzde 82’si Tekirdağ’da yüzde 10’u Kırklareli’nde yüzde 8’i ise Edirne’de faaliyet gösteriyor. Sanayinin güçlü olmasından gurur duyuyoruz ama bu durumun da bir bedeli var. Yer altı sularını aşırı kullanılması ve  kirlenmesiyle bizi zor bir krizin içine sürüklüyor.

‘TEKİRDAĞ’DA  CİDDİ BİR SU KRİZİ YAŞIYORUZ’

İşte bu faktörleri üst üste koyduğumuzda Tekirdağ’da ciddi bir su krizi yaşıyoruz. Su kaynaklarımız hem tükenmiş hem de kirlenmiş durumda. Kaynakların yüzde 88.4’ünü yer altı sularından yüzde 11.6’sını ancak yüzey sularından karşılayan bir iliz. 30 büyük şehir içinde 29’uncu sıraya geriledik. Bizden daha kötü durumda olan Manisa var. Ama bu tartışılır. Çünkü biz kuyularda 400-500 metreleri gördük, Manisa Belediye Başkanı ile görüştük, 200 metreden su çıkardıklarını iletti. Verimlik bakımından yeraltı suyu kullanımı açısından 30 Büyükşehir içerisinde aslında sonuncu sıradayız.

Bu bazı şartları da beraberinde getiriyor. İçme suyu, kullanma suyu olarak yer altı suları en son kullanılması gereken, gelecek nesillere rezerv olarak saklanılması gereken çok yüksek maliyetli bir kullanımı olan ve işletme bakımı onarımı açısından oldukça zorlu kaynaklardır. 30 yıl önce 60 metreden su bulurduk ama şu an 500 metreleri görmüş durumdayız” ifadelerini kullandı.

‘BARAJLAR HIZLI BİR ŞEKİLDE HAYATA GEÇİRİLMELİ’

Kurumsal ve yasal düzenlemenin şart olduğunu ancak bunun yanı sıra yüzey sularının hemen hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi gerektiği dile getiren Yüceer,  “Devlet Su İşleri ile yapılan toplantıda  durumun aciliyetini ilettik, kredi başvurularımızı güncelledik.  İnecik-1, İnecik-2, Dedecik ve Ayvacık barajlarının yapımı devam ediyor, Köprüköy, Kızılağaç ve Balaban barajları için de fizibilite raporu çalışmaları devam ediyor. Arıtma tesislerinin yapılması için İller Bankasına yaklaşık 10 milyar TL tutarında bir kredi başvurumuz oldu” bilgisini paylaştı.

‘TESKİ  SUYU VATANDAŞA ULAŞTIRABİLMEK İÇİN AYLIK YAKLAŞIK 300 MİLYON TL HARCAMA YAPIYOR’

Suyu 500 metreden çıkarmanın ve vatandaşa ulaştırmanın zorluklarında da söz eden Yüceer şöyle devam etti: “TESKİ aylık yaklaşık 300 milyon TL harcıyor. Her gün yaklaşık 175 ve 790 metreküp suyu vatandaşa ulaştırmaya çalışıyoruz. Tekirdağ su ihtiyacını en zor ve en pahalı karşılayan ilerden biri.  Büyük bir enerji ve emek gerektiriyor.”

‘KARBON SALINIMINI AZALTAN ÖNCÜ KURUMLARDAN BİRİ OLMAYI HEDEFLİYORUZ’

Yüceer son olarak çalışmalarından ve hedeflerinde de söz ederek, “Kısa ve orta vadede 30 ve 50 yılımızı planlamak zorundayız.  11 ilçe ve 373 mahallemizde su tasarruflarından, su kaçaklarına, geri dönüşümden enerjiye kadar birçok alanda proje üretiyoruz. Su faturalarında büyük paya sahip olan enerji maliyetlerini düşürerek, su faturalarında indirim olarak yansıtacağız. Aynı zamanda yenilebilinir enerji kaynakları sağlayarak küresel ısınmanın ana sebeplerinden biri olan karbon salınımını azaltmış öncü kurumlardan biri olmayı hedefliyoruz” dedi.

TESKİ GENEL MÜDÜRÜ: ‘KAYIP KAÇAKTA HEDEF YÜZDE 20’İNİN ALTINA DÜŞMEK’

TESKİ  Genel Müdürü Mehmet Ali Şişmanlar da 6 bin 300 kilometrelik büyük bir alanda, 11 ilçe 373 mahallede kesintisiz sağlık içme suyu sağlamak için 7/24 çalışmaya devam ettiklerini söyledi.  Tekirdağ’ın içme suyunun ihtiyacının yüzde 88’înin yer altı suyundan sağlandığını belirten Şişmanlar,  “Ancak bu kaynaklar artan talebi karşılamak da yetersiz kalıyor ve sürdürülebilirliği tehdit ediyor. Bu nedenle yüzeysel su kaynakları en öncelikli konularımızdan biridir. DSİ tarafından bölgemizde çalışmaları devam eden barajların tamamlanmasıyla, bölgemizde kesintisiz su sağlayabileceğiz, yer altı su kaynakları kullanımı azalacak, su temini ve sürdürülebilirliği sağlanacaktır.

TESKİ’nin önem verdiği konulardan birinin de  su kayıp ve kaçaklarını önlemek olduğunu ifade eden TESKİ Genel Müdürü, “2023 yılında yüzde 33 olan kayıp ve kaçaklarımızı en kısa sürede gelişmiş ülkelerde olduğu gibi yüzde 20’inin altına düşürebilmek için çalışıyoruz. Bunun için alt yapılarımızı yeniliyoruz. Kaynaklarımızın daha etkin ve verimli kullanabilmek için çalışıyoruz” dedi.

Suyun doğada sınırsız bulunan bir kaynak olmadığının altını çizen Şişmanlar,  “Her damla tasarruf geleceğe umut taşıyacaktır. Tasarrufun her alanda alışkanlık haline getirmeliyiz” mesajını verdi.  /ELÇİN YILDIRAL