BİLİNMEYEN BİLİM ADAMI

Sovyet ilimler akademisi üyesi babacan Gafurov da şunları yazar.
İnsanlık tarihinin pek az bilinen dehası yalnızca çağının ilimlerini kavramakla kalmayıp bilinmeyenlere kadar uzanan üstün zekalara sahip olmakla övüne bilir. Bundan bin civarında yıl doğan ve İslam dünyasının en büyük alimlerinden biri sayılan el BİRUNİ insanlığın bilgisine eşsiz hizmetlerde bulunmuştur. Çalışmalarını aksatan siyası kargaşalıklara rağmen çok sayıda eser vermiştir. İlme hizmeti O derece önemlidir ki kimi alimler onun büyük İBNİ SİNA ile ayni ayarda hatta ondanda üstün olduğunu ileri sürerler. Ancak İBNİ SİNANIN aksine el BİRUNİYİ ancak birkaç uzman bilir.
O eserlerin de savunduğu tezler ve vardığı sonuçlar hakkında bilgimiz arttıkça büyüklüğü ortaya çıkan üstün zekalardan biridir.
EL BİRUNİ el Harezmi gibi bu günkü HİVENİN yakınlarında 979- yılında doğmuştur tam adı Ebu reyhan Muhammed İBNİ Ahmet el BİRUNİDİR maceralı bir hayat süren bu alim devrin GAZNELİ Mahmut ve Mesut gibi hükümdarları tarafından adeta kapışılıp oradan oraya sürüklenmiştir. Kendisine servetler teklif edilmiş fakat O çok kere ihtiyacımdan fazladır diyerek ya iade etmiş veya hastanelere bağışlamıştır. Ona çağdaşları her şeyi bilen ÜSTAD manasında Şeyh lakabını takmışlardı onun ilmi METOD anlayışı şu satırlarında özetlenir.
Zihnimizi insanları gerçeğe kör eden bütün yanlış geleneklerden particilikten tarafgirlikten şahsı rekabet ve hırstan tesir etme kaygısından arındırmalı meselelere öyle bakmalıyız.
EL BİRUNİ son derece basit bir formülle yer küresinin çevresini ölçen ilk alimdir. Dünyanın güneşin çevresinde döndüğünü de söyleyen odur KOPERNİK ten 500- yıl önce.
Yazdığı yüz seksen civarında eserlerinden 70- tanesi Astronomi yirmisi matematik diğerleri biyografı edebiyat ve tercüme kitaplardı bunların her birinde orijinal katkı ve buluşları bulunuyordu. Maalesef bu TÜRKİSTANLI alimden elimizde kalan sadece 27- eser bulunuyor. Bunlardan KİTABU mal il Hind ve ASARUL bakiye adlı kitaplarında yer alan Hindistan a ait incelemeleri onun ne keskin görüşlü bir coğrafyacı tarihçi ve sosyolog olduğunu bizlere ispat eder.
Hindistan dönüşünde ELBİRUNİ trigonometriyi astronomilerden kurtarıp müstakil ilim dalı haline getirmiştir.
Günümüzde İranlı bir felsefe ve ilimler tarihi profesörü olan Seyit Hüseyin NASR Harvard üniversitesince basılan üç Müslüman bilgesi adlı esrinde 24- yaşındaki ELBİRUNİ ile 17- yaşındaki İBNİ SİNA arasında geçen ve felsefe tarihi için çok mühim olan diyalog ve tartışmaları bütün ayrıntılarıyla bize anlatır ayni konuyu ikisi de TÜRKİSTANLI olduğundan olacak.
Sovyet Özbekistan filmcileri son zamanda çektikleri çok ilgi çekici bir filmde ölümsüz hale getirmişlerdir..