TEKFURDAĞ’IN İLK BELEDİYE REİSİ HASAN CEMALİ BABA-1

H (1247) M.1831 yılında Tekirdağ’ımızın Hacı Mehmet Mahallesinde doğan Hasan Cemali Baba 75 yaşında burada ölmüştür. ( Mahmud babazade Nafi Baba) dan icazet alan Hasan Cemali Baba. Tekirdağ’ın da ilk Belediye Reislerindendir. Herkesin hürmet ve muhabbetini kazanmış bir zattır. Farisi ve Arabi lisanlarına vakıf olan Cemali Baba’nın güzel bir divanı vardır. İyi saz çalan ve iyi nefes okuyan Cemali Baba “Risale-i Agahdil” adında bir manzum eserde yazmıştır. Hasan Cemali Baba resmi merasimlerde kendi yazdığı şiirleri okur ve umumun takdirini kazanırdı.
(Mehmet SEREZ)
Kim olduğu hakkında ayrıntılı olmamakla birlikte, ilk kaynak olan Badi Ahmed Efendi’nin Riyaz-ı Belde-i Edirne’sinde hakkında şunlar yazılı:
“ Cemali Hasan Baba Tekfurdağ’lıdır. Kürt Muhsin-zade Hasan Efendi dimekle ma’rufdur. 1252 hilalinde (salinde) tevellüd etmiştir. Mukaddemleri bir müddet Tekfurdağ’ı belediye riyasetinde bulunup muahharen tarik-ı bektaşiye intisab ile tarikinca babalık şerefine na’il olmuşdur. Bu mecelleye kayd olunmak üzere vaki’ olan taleb üzerine atideki eş’ar-ı dervişanelerini göndermiştir.”
Bu satırlarda, Hasan Cemali Baba’nın Tekirdağ da doğduğu, nasıl anıldığı, doğum tarihi(H.1252/M.1836-1837), önceleri Tekirdağ belediye başkanlığında bulunduğu, ardından Bektaşi tarikatine girdiği ve babalık makamına getirildiği, Badi Ahmed Efendi’nin istemesi üzerine dervişane şiirlerini gönderdiği anlaşılmıştır.
Bu satırlardan sonra “Kelamından olur ma’lum kişinin kendi mikdarı” mısra-ı medlulünce bu eş’ar anındır” denilerek “nazm” başlığı altında bir şiirine, ayrıca birde beytine yer verilmiştir. Bunlar, aşağıda görülecektir.
Sadettin Nüzhet Ergun, Riyaz-ı Belde-i Edirne’deki bu bilgileri ve şiiri verdikten sonra kendisinin Bektaşi Şairleri adlı kitabında yer verdiği şu bilgileri de ekler:
“Cemali Baba: Tekirdağlıdır. Mahmud Babazade Nafi Baba’dan icazet almıştır. İyi saz çalar ve iyi nefes okurmuş. Risale-i Agahdil ünvaniyle süluka ait manzum bir eseri vardır. Tahminen 1320(M.1902) de Tekirdağ’ında vefat etmiştir. “ (Türk Şairleri, s. 972) Bu açıklamalardan sonra şairin bir nefesi ile Risale-i Agahdil adlı mesnevisinden bir bölüm verilir.
Cemali Baba’nın 1333(M.1914)’den sonra öldüğü muhakkaktır. Cemali, hece ve aruz vezinleriyle epeyce şiirler kaleme almıştır. Son asırda yazılan Bektaşi mecmualarında bir hayli manzumesine tesadüf olunur.” Şeklinde açıklamalar getirir.
Önce Badi Ahmet Efendi’nin tanıttığı, ardından da Sadettin Nüzhet Ergun’un biraz daha ayrıntılı bilgi verdiği Cemali Hasan Baba’nın H.1252(M.1836-1837) – H.1333(M.1914-1915) yılları arasında yaşadığı, Tekirdağ’da – Hikmet Çevik’in kitabında ki listeye göre-1879’da belediye başkanı olduğu,Tekirdağ Belediye Meclisi’nin 10.06.1955 tarihli bir kararı ile 190. Kışla altındaki göçmen evlerinin bulunduğu sokaklardan birine “Hasan Cemali” adının verildiği, Farsça ve Arapça’yı iyi bildiği, herkesin sevgi ve saygısını kazanmış bir insan olduğu bilinmektedir.

Şiirlerden Örnekler:
NAZIM
Menem meydan-ı aşkın pehlivanı
Mahabbet milkinin sahib-kıranı
Helak itdim bu nefsin divin elhak Olup iklim-i cismin Kahraman’ı
Rumuz-ı “küntü kenz”in mazharıyım Dilimde bulmadım esrar nihani
Yetirdim ma’rifet tirin nişane Hakikat çarhına asdım kemanı
Bugün ehl-i dilan içre Cemali Olup gülzar-ı aşkın bülbülanı