TÜTÜN VE HAVA KİRLİLİĞİ KOAH HASTALIĞINA YOL AÇIYOR

Tekirdağ İl Sağlık Müdürü Dr. Ali Cengiz Kalkan, KOAH hastalığına en çok tütün kullanımı ve hava kirliliğinin neden olduğunu belirterek, sağlıklı beslenme  ve egzersizin önemine değindi.

Bu yıl “Havamızı Koruyalım, KOAH’sız yaşayalım” temasıyla etkinliklerin yapılacağı 20 Kasım Dünya KOAH Günü dolayısıyla Tekirdağ İl Sağlık Müdürü Dr. Ali Cengiz Kalkan, KOAH hakkında bilgilendirmede bulundu. Kalkan, Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının (KOAH), nefes darlığı, öksürük, balgam gibi kalıcı solunumsal yakınmalarla ortaya çıkan, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir kronik akciğer hastalığı olduğunu söyledi.

GENÇLERDE DE GÖRÜLEBİLİYOR

İleri yaşlarda daha sık görülse de erken yaşta da başlayabileceğini ve genç bireyleri de etkileyebileceğini belirten Kalkan, “ Yapılan çalışmalara göre dünyadaki her on yetişkinden biri KOAH hastasıdır ve KOAH’ta yetersiz tanı önemli bir sorun olup hastaların %60-85’i halen tanı almamış durumdadır. 2023 yılında yapılan çalışmaya göre ülkemizde doktor tanılı KOAH sıklığı 45 yaş üstü bireylerde ortalama yüzde 8.8’dir” bilgisini paylaştı.

TÜTÜN VE HAVA KİRLİLİĞİ EN ÖNEMLİ ETKEN

KOAH’a neden olan etmenleri sıralayan Kalkan, tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı, yoğun şehirleşme nedeniyle artan hava kirliliğine maruziyet, iç ve dış ortamda odun ve kömür gibi fosil yakıtlar ile bitki sapları ve tezek gibi biyokütle yakıtlarının dumanının solunmasının KOAH hastalığına neden olan önemli risk faktörleri olduğunu kaydetti.  Bununla birlikte, yapılan çalışmalar da, KOAH hastası olan kişilerin yüzde 80’inin sigara içtiğini, tütün ve tütün ürünlerinin KOAH’ın en yaygın nedeni olduğunu ortaya koyduğunu söyleyen Kalkan, yetersiz beslenme, özellikle çocuklukta geçirilen akciğer enfeksiyonları, iç ve dış ortam kirleticilerine pasif maruziyete bağlı olarak akciğer gelişiminin geri kalmasının da KOAH’a yol açabileceğini belirtti.

KOAH’da en sık görülen yakınmaların; öksürük, balgam, nefes darlığı ve bazı olgularda yorgunluk hissi olduğunu ifade eden Kalkan, KOAH’ın önlenmesinde hem de hastalık yükünün azaltılmasında ilk ve en önemli müdahale basamağı risk faktörleriyle mücadele edilmesi olduğunu kaydetti.

SAĞLIKLI BESLENME VE EGZERSİZ

 KOAH teşhisi konulan kişilerin bahsi geçen risk faktörlerinden uzak durmaları, sağlıklı beslenmeleri ve günlük egzersiz yapmaları çok önemli olduğuna vurgu yapan Kalkan, “KOAH hastalarının, yaşadıkları yerlerin hava kalitesini T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kurulan Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağından takip etmeleri ve dış ortam aktivitelerini buna uygun olarak düzenlemeleri faydalı olacaktır. Bu bağlamda, hava kirliliği bulunan yerlerde, özellikle dış ortama çıkılması halinde maske kullanılması da uzmanlar tarafından yapılan öneriler arasında yer almaktadır” diye konuştu.

Kalkan KOAH tedavisi sürecini de anlattı: “İnhaler” olarak bilinen ve solunum yoluyla uygulanan nefes açıcı ilaçlar kullanılmaktadır. Bu ilaçlarla, hava yollarındaki daralmanın azaltılması, hastanın olabildiğince rahatlatılması ve yaşam kalitesinin artırılması amaçlanmaktadır. Ancak, belirtilen amaçlara ulaşılabilmesi için bahsi geçen ilaçların düzenli ve doğru kullanılması gerekmektedir. Öte yandan, hastalığın seyrini kötüleştirecek alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için grip ve zatürre aşılarının yapılması önemlidir. Solunum yetmezliği gelişen hastalar, evde oksijen tedavisi ve/veya evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere ihtiyaç duyabilmektedir. Bunun yanı sıra akciğer rehabilitasyonu uygulanması hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesini sağlamaktadır”

Kalkan, akciğerleri sağlıklı tutabilmek  ve sağlıklı nefes alabilmek  için şu önerilerde bulundu:

Tütün ve tütün ürünlerini kullanmayın.

Soluduğunuz ortam havasını temiz tutun.

Düzenli ve dengeli beslenin.

Düzenli egzersiz yapın.

Yaş grubunuza uygun aşınızı olun.

İklim değişimine duyarsız kalmayın.