BOYKOTA KADAR NEREDEYDİNİZ?
Üniversiteli gençlerin çağrıda bulunduğu ekonomik boykota
CHP’nin de destek vermesi üzerine
2 Nisan’da Türkiye genelinde kısmen tüketim durdu,
hatta bazı esnaflar boykota destek vermek için kepenk bile kapattı.
Ancak gençlerin ekonomik boykotu, hedeflediği kitleden ziyade
AK Parti ve tabanında daha çok yankı bulmuş gibi.
En tepeden en tabana, bakanlar, vekiller, il ve ilçe başkanları tarafından
ardı ardına telaşlı açıklamalar yapıldı.
Ve o açıklamalarda “esnafa sarıldılar” “yerli ve milli” argümanına sığındılar.
Bir an da kıymete binen esnaf ile dayanışma pozları paylaşıldı
sosyal medya hesaplarından.
1990’lı yıllarda tek tük olan AVM sayısı
22 yıllık AK Parti döneminde pıtırdak gibi artmamıştı sanki!
2025 yılı verilerine göre 447 AVM faaliyet gösteriyor.
Dev markaların, dev firmaların
Ve genel olarak yabancı markaların yer bulduğu AVM’lerde
Türk firmalarının sayısı bir elin parmağını geçmiyor oysaki!
2012-2014 yılları arasında “Bakkallar, AVM’ye karşı” haberleri
yayımlanıyordu ulusal medyada.
Bakkallar Esnaf Odası, o günlerde sesini duyurabilmek için haksız rekabete karşı mücadele başlatmıştı çünkü. Bakkal esnafı, sermaye lobilerinin Parakende Yasası’nın 20 yıldır çıkmasını engellediğini belirtiyordu. Benzer açıklamayı Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Kooperatifi (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken de yaptı yakın zamanda ve “Zincir marketler yasanın çıkmasını arzu etmiyor” dedi.
Parakende Yasası, zaman zaman gündeme gelse de, bakkal esnafı tarafından 7 yıl önce Meclis’e sunulsa da hala çıkarılmadı.
Esnaf, zincir marketlerin açılışlarının mesafe şartları, nüfus oranı ve metrekare hesabına göre belirlenmesini istiyor, her ürünün satılmasını ise istemiyor.
Bir zincir markette, kırtasiye, tekstil ürünleri ile beyaz eşya satılabiliniyor.
Et reyonu ve manav reyonu barındırıyor içinde.
Şimdi sokağımıza bakalım, kaç zincir market sayarsınız?
Benim evimin sokağında 100 metre arayla sadece 4 tane var. İki tane idi, yakın zamanda iki tane daha eklendi.
Bir tane de büfe bulunuyor, o da zaten gıdadan değil
TEKEL ürünlerinden kazanç sağlamaya çalışıyor.
AVM ve zincir marketler karşısında savunmasız kalan esnafın üzerine
bir de ülkedeki ekonomik buhran eklendi.
2024 yılında Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Sicil Gazetesi verilerine göre bir rekor yaşandı
94 bin 609 iş yeri kapandı.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Kooperatifi (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken’in
2024 yılı Mayıs ayında yaptığı açıklamayı hatırlayalım.
Kamuda tasarruf paketi açıldıktan sonra esnafın ve vatandaşın rahatlaması için yeni bir yapılandırma kanununun çıkması gerektiğini söylüyor ve ekliyor, “Enflasyondaki artış sadece dar gelirli esnafı değil esnafı da büyük ölçüde etkiliyor. Esnaf bugün sattığı malı, yarın aynı fiyattan alamıyor. Giderleri artarken, gelirleri azalan esnaf vergi ve prim borçlarını zamanında ödeyemez oldu. Esnafın rahatlayabilmesi için tüm vergi cezaları, trafik, askerlik, nüfus, köprü, otoyol kaçak geçiş cezaları, adli para cezaları, idari para cezaları, öğrenim kredisi borçları ve destekleme primi borçları gibi alanlarda yapılandırmaya ihtiyaç var”
Bu açıklama sadece bir talep içermiyor, sıralanan borçlara dikkat edin! Esnafın günlük yaşamından da ipucu veriyor.
Ezcümle esnaf “dayanışması” siyaseten olunca, inandırıcı da olmuyor.