VEHBİ VAKAS OĞLUNUN KALEMİNDEN

MÜTHİŞ BOZGUN VE BİR DEVRİN ÇÖKÜŞÜ.

Padişah sultan  Vahdeddin mustafa kemal paşaya verilen görev. Ve derki paşam size Suriye ordusunun kumandanlığını verdim. Bu cephenin hayati bir önemi var arzu ediyorum ki hemen oraya gidiniz ve Suriye nin düşman eline geçmesine meydan vermeyiniz. Size tevdi eylediğim bu vazifeyi büyük bir maharetle ifa edeceğinizden eminim. Diyerek yedinci ordu kumandanı  Mustafa kemal paşa cepheye gelişinden birkaç gün sonra başlayan şiddetli muharebelere girdi. Mustafa Kemal paşanın yedinci orduya ikinci defa tayiniydi bu. Daha önce kendisi istifa ederek ayrılmıştı. Bu muharebeler çok önemliydi. Çünkü Rusyada çıka Bolşevik ihtilali dolayısıyla Rus ordusu   Kafkasya da esaslı bir çözülmeye uğramıştı. Şark cephesinde kazanılan başarıyla ordumuz Kafkasya ya girmişti. Nihaya  18. Aralık 1917. De Erzincan da  Ruslarla mütareke imzalanmıştı.

Türkiye ye asil darbe güneyde indirilecekti. İngilizler Kudüs ü zapt ederek  9. Aralık 1917. De Suriye ye dayanmışlardı ırak ın büyük kısmı çoktan kaybedilmişti. General Allenby kesin sonuçlu taarruz için 1918. Eylülüne kadar hazırlanacaktı.

Türküye bu harbi düşman kuvvetlerinin üstünlüğü   ve harp gücünün yetersizliği yüzünden kaybetmiyordu. Kaybın ve ve fazla yıpranmanın asıl sebebi harbin son derece kötü idare edilmesi ve üst üste büyü stratejik hatalar yapılması idi. İngiliz saldırısı ile başlayan muharebeyi Mustafa Kemal paşa şöyle anlatıyor.

Bu gece şiddetli bir muharebe ile geçti ve ordumun sl cenahı bozuldu esir düştü. Buradan düşman süvarileri geçti  Liman von sanders ın karargahina kadar vasil oldu. Ordumla Sahralar ve nehirler geçerek Şama ricat ettim burada çekilen meşakkat ın izahı uzun olur.

Lozan zafer mi hezimet mi adlı eserde bu izah edilmeyen hadisenin iç yüzü şöyle açıklanıyor.

Filistin cephesinde üç ordumuz vardı dördüncü yedinci ve sekizinci ordulardan mürekkep olup yildirim ordular adını alan bu kuvvetlerin cephe kumandanı liman von sanders di.  Dördüncü ordunun kumandanı cevat paşa yedinci ordunun kumandanı Mustafa kemal paşa idi. Cephe umumi karargahı Nasırada bulunuyordu. Dördüncü ordunun  merkezi  Salt yedinci ordunun Nablus sekizinci ordunun ise Tul u kerem kasabalarıydı.  31. Ağustos 1918 de bu cephede  O kadar ani bir çöküş meydana geldi ve bu hal O derece suratlı bir hezimete yol açtı ki kilometrelerce geride bulunan ordu kumandanları bile canlarını zor kurtarabildiler. Gerçekte devletimizi Mondros mütareke namesini imzalamaya mecbur bırakan bu hezimet esnasında sekizinci ordunun kumandanı Cevdet paşa karargahından kalpağını bile alamadan kaçıp kendisini şama atmış. Ve burada üçüncü kol ordu kumandanı İsmet paşayı tellal bağırtarak aramaya mecbur kalmıştı.

Devam edecek..